Afgelopen maandag was er een voor Diest historische gemeenteraadszitting. Veel gemeenten zijn dezer dagen naarstig op zoek naar inkomsten en besparingen op de uitgaven. In Diest is dat niet anders. Jarenlang werd er fors geïnvesteerd in prestigeprojecten waarvan de openlegging van de Demer en de vernieuwing van de stationsomgeving de meest bekende zijn. Nu is men wanhopig op zoek naar geld om de touwtjes aan elkaar te kunnen knopen. Is er een causaal verband?
De meerderheid (DDS-SP.a) was tijdens deze zitting apetrots dat de aanvullende gemeentebelasting op de personenbelasting en de opcentiemen op de onroerende voorheffing niet stijgen ten opzichte van de afgelopen jaren. Het feit dat ze niet stijgen is op zich een goede zaak. Diest scoort immers al eerder hoog in vergelijking met andere steden van dezelfde omvang. Dat de 17 (!) volgende agendapunten van de gemeenteraad bijna allemaal belastingverhogingen bevatten, lijkt eerder bijzaak voor diezelfde meerderheid.
De belastingdruk wordt met andere woorden voor elke Diestenaar gevoelig verhoogd. Elke Diestenaar betaalt mee voor de openlegging van de Demer die zogenaamd grotendeels gesubsidieerd wordt, voor de heraanleg van de stationsomgeving die al geruime tijd stil lijkt te liggen, voor de talloze studiebureaus die talloze opdrachten doen in opdracht van de stad waar je dan nadien niks meer van hoort en zo kan ik nog wel even door gaan.
Bijna 60 personeelsleden (van stad en OCMW samen) worden zonder boe of bah op straat gezet. De voltallige meerderheid stemde hoofdelijk ‘ja’ over de goedkeuring van het nieuwe organogram waar de stadswachten niet langer deel van uitmaken. Vermoedelijk zal morgen tijdens de zitting van de OCMW-raad hetzelfde gebeuren wanneer het gaat over de privatisering van de thuiszorgdiensten. Bijna 60 gezinnen gaan ellendige feestdagen en een onzekere toekomst tegemoet. Veel cliënten van de thuiszorgdiensten verliezen hun broodnodige verzorgende of poetshulp. Natuurlijk kunnen zij overschakelen naar dienstencheques maar ze kunnen dat zeker niet allemaal betalen van hun pensioentje. En als ze moeten kiezen tussen thuishulp of eten en medicatie dan is hun keuze snel gemaakt.
De partijen die de reputatie hebben op te komen voor het gezin en op te komen voor de werkende mens, laten zich van hun mooiste kant zien. Liever dan te snoeien in hun dure projecten, zetten ze hun achterban in de kou. Wat een schril contrast met de goednieuwsshow die vorig jaar in de aanloop naar de gemeentelijke verkiezingen gelanceerd werd. 1 jaar later komt de waarheid langzaam maar zeker aan het licht. Een tekort aan visie op lange termijn is mee de oorzaak van wat er nu allemaal gebeurt in Diest. Men had anders kunnen besparen en men had andere bronnen van inkomsten kunnen aanboren.
Wordt ongetwijfeld nog vervolgd…
Zoals ik mijn laatste jaren als actief politicus, fractieleider van Open Vld Diest, vaak stelde…. naast fiscale druk is er ook para-fiscale druk…denk aan het BOT, de problematiek inzake afval, de retributie inzake parkeren, de verhoogde prijs inzake inname publiek domein,…..
Mag ik toch een opmerking maken? Je kunt altijd zeggen dat ik door het werk van mijn echtgenote te dicht bij het stadsbestuur sta. Toch denk ik dat ik nog zelfstandig kan denken 🙂
Ik lees dat je je druk maakt over het ‘prestigeproject’, het openleggen van de Demer dat ‘zogenaamd grotendeels gesubsidieerd wordt’.
Daar is niets ‘zogenaamd’ aan. Dat zijn feiten. De werken worden grotendeels betaald door het Vlaams gewest. Meer dan grotendeels zelfs.
Maar het klopt. Ook de Diestenaar betaalt mee en in tijden van krapte is dat niet fijn misschien. Ik hoop alleen dat je er niet voor pleit om dan maar niets te doen. Toen ik tien jaar geleden in Diest kwam wonen, leek het me een ingedommelde stad tussen Leuven en Hasselt. Een stad die alle aansluiting had gemist. Ga eens rondlopen in Lier of Mechelen en kijk wat het openleggen van de plaatselijke rivier/stroom daar met de stad heeft gedaan.
Ook als het crisis is, moet je investeren in de toekomst. Ongeveer de helft van de economen vindt dat. De andere helft is het – zo zijn economen nu eenmaal – daar niet helemaal mee eens.
Ik lees zelfs (gelukkig niet bij jou) dat Diest maar geen kerstverlichting moet hangen dit jaar en daarop moet besparen. Ik hoop dat wie dat schrijft, het niet meent.
En dan nog iets. Het geld dat besteed wordt aan dit project, verdwijnt niet (enkel) in de jaszak van extreem rijke aannemers. Hier verdienen mensen, niet zelden uit de streek, hun boterham.
Als aannemers (en hun talrijke personeel) ergens schrik van hebben is het wel dit: dat alle gemeenten hun investeringen on hold gaan zetten. Dat gaat over veel geld. En veel jobs.
Diest moet inderdaad besparen. En of de juiste besparingen zijn gedaan, dat ga je mij niet horen zeggen. Ik weet het niet. Maar besparen treft altijd mensen. Ook als je bespaart op ‘prestigeprojecten’.
Je schreef ook over een gebrek aan visie. Ik neem aan dat Antwerpen, Gent, Mechelen, Kortrijk, Leuven… alle gemeenten eigenlijk een gebrek aan visie te verwijten valt. Overal moet worden bespaard.
natuurlijk is daar een politieke reden voor. Gemeentebesturen besparen liever aan het begin van hun bestuursperiode dan op het einde. Bijkomende reden is dat ze nu een sluitende meerjarenbegroting moeten voorleggen aan de Vlaamse overheid.
Maar natuurlijk heeft de besparingsdrift ook te maken met de crisis. En met de pensioenlasten. Gemeenten zijn pas erg laat op de hoogte gebracht over het werkelijk gewicht van de vele vastbenoemden die nu met pensioen zijn (ingewikkeld verhaal hoor). Gemeenten wisten dat er iets op komst was, maar hoe hard het zou toeslaan was erg moeilijk (haast niet) te voorspellen. Dus een gebrek aan visie…. Neen, zo simpel is het niet.
Besparen is niet aangenaam. En misschien hadden andere maatregelen moeten worden genomen. Daar wil ik niet over oordelen. Misschien zijn er zelfs redenen te bedenken waarom de Demer beter dicht blijft. Maar laat ons niet doen alsof het een project is louter om het prestige dat ons handenvol geld kost.
Dag Bart,
Bedankt voor je uitgebreide reactie. het is niet van mijn gewoonte om te reageren op reacties maar deze keer maak ik graag een uitzondering.
Wat de Demer betreft, vertelde en mandataris me dat vooropgesteld werd dat het stadsaandeel in de werkzaamheden 500 000 euro zou zijn. Ondertussen blijkt het effectieve aandeel van de stad al opgelopen te zijn tot maar liefst 1,3 miljoen euro! Da’s bijna het drievoudige… Water in de stad kan zeker een meerwaarde opleveren, daar zijn inderdaad voorbeelden legio van. Ook in Diest kan dit zo zijn.
Maar men moet leren roeien met de riemen die men heeft *sic* Als je geld uitgeeft dat je niet hebt, dan kom je ooit in de problemen. Daar zien we in de wachtzaal van het OCMW dagelijks genoeg voorbeelden van. Hier in Diest is bijna de volledige meerderheid in dat bedje ziek. Gaat het stadsbestuur dan cliënt worden van het OCMW en in budgetbegeleiding komen? Of een collectieve schuldenregeling aanvragen?
Besparen is nooit leuk en besparen maakt altijd slachtoffers, daar ga ik volledig mee akkoord. Ik vind het wel zeer spijtig dat hier burgers en personeelsleden van de stad het hardst geraakt worden. En dan spreek ik nog niet over de zorgbehoevende bejaarden die geen dienstencheques kunnen betalen.
Moet een OCMW dan niet langer sociaal zijn en mensen in de mogelijkheid stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid? Is het dan zoveel beter om hulpbehoevende ouderen die vaak nog in een sociaal isolement zitten, aan hun lot over te laten? Waarom niet besparen op andere zaken?
De bijna 60 mensen die hun job verliezen, hebben geen boodschap aan het (overigens fantastische) aanbod van den Amer. Ik wil hier niet voorstellen dat den Amer verkocht moet worden, integendeel. Waarom niet een beetje minder geld uitgeven aan niet-prioritaire initiatieven en evenementen?
Het is pas als de basisdienstverlening van een lokaal bestuur goed zit, dat men kan gaan denken over bijkomende initiatieven. Niet eerder. Wat men al beslist heeft rond de Citadel lijkt me tegen het licht van de actualiteit niet getuigen van een behoorlijk bestuur. Om maar een voorbeeld te geven.
De organisatoren van Luna Festa hebben Diest internationaal op de kaart gezet met hun evenement. Elk jaar kwamen duizenden mensen naar ons provinciaal domein om er een geweldig leuke dag en nacht te beleven. Honderden vrijwilligers zetten zich belangeloos in om dit evenement te laten slagen. Hebben ze hier van het stadsbestuur ooit enige erkenning voor gekregen? Nougatbollen. Komt er in 2014 nog een editie van Luna Festa? Niemand weet het.
Ik ga hier afronden Bart, maar ik discussieer graag een keertje tussen pot en pint verder over dit artikel. Een gesprek zegt veel meer dan een geschreven woord.
Dag Bart
We kennen elkaar dan wel niet maar het bindteken tussen ons is Diest. Jij als ingeweken Diestenaar, ik als uitgeweken. Maar de heimat is een vasthoudende minnares, Bart. Eens Diestenaar, altijd Diestenaar. Zowel ereteken als litteken.
Over bezuiningen wil ik het hier niet hebben, da’s een andere discussie. Al doet de simplistische, brutale Diestse variante me wel naar adem happen.
Ik wilde het over het Demerproject hebben. Ik woonde, als jonge snaak, op de Kaai. Met de Demer voor de deur dus. Dat maakt me in dit dossier toch een beetje ervaringsdeskundige, niet?
Dat men in de jaren 60 van de vorige eeuw de Demer dichtgooide werd toen op een luide “eindelijk!” ontvangen. Tot wat de Demer verworden was wil je niet weten. Noch wil je weten hoe het stonk, of wat er allemaal in ronddreef. En nog minder wil je weten wat er in leefde… Geregeld ging ik met mijn vader mee rattenvallen zetten op ons koertje en in het werkhuis waarboven we woonden. Elke ochtend opnieuw was de vangst bijbels overvloeding. En soms met kastaars die je eerder waterkonijn mocht noemen! Enfin, als zulke vrolijke vrienden al eens op een avondlijk uur over de Kaai paradeerden gingen de plaatselijke katten daar wijselijk in een grote boog omheen. Een kat is niet stom.
Om maar te zeggen dat er zeer goed redenen waren om de Demer te dempen. Al behielden we rond het Spijker en de Ezelsdijkmolen een waterpartij om de historische context te evoceren. Maar ook dat werden poelen…
En nu gooit dit stadsbestuur de Demer terug open. Het stadsbestuur? Blijkbaar niet. Het is een project van de VWM waarbij Diest enkel voor de flankerende kosten opdraaid. En zelfs dat hebben ze niet onder controle. Al blijft het voor mij een raadsel waarom de Watermaatschappij zulk een kosten doet. Ze garanderen zelfs altijd schoon en helder water. Zoals op de tekeningetjes. Een Demer vol spa reine dus. Disney-Demer.
En men garandeert eveneens dat er geen overstromingen zullen plaatvinden. Hoezo overstromingen?! Hoeveel tientallen jaren is het geleden dat de binnenstad nog eens onderstond? Ik zie de Demerstraat (what’s in a name) nog blank staan. Destijds zaten daar veel Diestenaars en de Nonnen geregeld met een natte kelder. Letterlijk dan. Toen de Demer gedempt werd was ook dit probleem grotendeels opgelost. Nu komt de Demer terug maar geen nood, we hebben alles onder controle. Werkelijk? De rampen van de laatste jaren leren ons net dat de natuur altijd het laatste woord heeft. En al zeker als het om water gaat. Niet dat er nu geregeld een tsunami door Diest zal rollen maar zeggen dat je vanaf nu tot in de eeuwigheid voor een schone en veilige Demer kunt zorgen lijkt mij niet helemaal correct. Pinokkio-Demer.
Rest ons de meerwaarde van het project. Water zou meer mensen aantrekken. Akkoord. Dat doen mooie waterpartijen en kunstige fonteinen eveneens. Daarvoor moet je niet met een dure scalpel Diest terug openkerven. En zelfs met de loop van de waterloop wordt een loopje genomen. Achter de Statiestraat wordt het dossier heel duister en de Demer heel smal. Nee, ik zal het geen greppel noemen maar een gracht, ok? Zij het geen Amsterdamse. Helaas, pindakaas. Het woonproject dat men daar zou willen optrekken zal dus ‘wonen aan een gracht’ heten. Discount-Demer.
Binnen enkele jaren zal de Demer er dus terug zijn. Dan stelt zich de ijskoude rationele vraag: wat nu? Wat doen we ermee? Staren naar het voortvliedende water? Pootje baden op de Kaai? Regatta van aan ’t Spijker tot de Zichemse poort? Toeristengondels bestuurd door Diesterse-liedjes-zingende-leden van de culturele verenigingen in ruil voor wat subsidies? Kijken hoe snel de brandweer onvoorzichtigen uit de Demer kan vissen?… Vanuit het beleid althans zie ik geen enkele verduidelijking die het prentje volledig maakt of zelfs maar wat kleur geeft. Hoe kan het dan iets worden? Ik zie geen enkele moeite om van dit project eentje van alle Diestenaars te maken. Niks participatie, niks transparantie, niks fierheid, niks ook maar iets. Is het dan toch juist dat ‘visie’ en ‘langetermijn’ vieze woorden zijn?
Fake-Demer dus. Vrees ik.